• - Ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος είναι ένας από τους 4 βασικούς συνδέσμους του γόνατος.
• - Βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος (χιάζεται με τον οπίσθιο χιαστό)
• - Συμβάλει τόσο στην προσθιοπίσθια όσο και στην στροφική σταθερότητα του γόνατος.
• - Πρόσφατα (2013) ανακαλύφθηκε ένας εξωαρθρικός σύνδεσμος, ο πρόσθιος έξω πλάγιος σύνδεσμος (anterolateral ligament) ο οποίος συμβάλλει στη στροφική σταθερότητα του γόνατος. Παρά τη διχογνωμία για τον ρόλο του, η συνδεσμοπλαστική αυτού έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει δραστικά την υποτροπή της ρήξης του προσθίου χιαστού.
• - Η ταυτόχρονη πρόσθια έξω σταθεροποίηση του γόνατος θεωρείται ιδιαίτερης σημασίας σε αθλητές και ειδικά υψηλού επιπέδου.

• - Συμβαίνει μετά από στροφική κάκωση του γόνατος κυρίως κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
• - Οι ρήξεις του προσθίου χιαστού μπορεί να είναι:
  • - Πλήρεις ρήξεις
  • - Μερικές ρήξεις
  • - Μεμονωμένες ρήξεις προσθίου χιαστού
  • - Ρήξεις συνδυασμένες με άλλες βλάβες (ρήξεις μηνίσκων, χόνδρινες βλάβες, βλάβες πλαγίων συνδέσμων, οπισθίου χιαστού)

Μετά από ένα τραυματικό επεισόδιο ο ασθενής αναφέρει:

• - Έντονο άλγος
• - Αδυναμία χρήσης του γόνατος
• - Οξύ ύδραρθρο του γόνατος (αίμαρθρο)

Η εκτίμηση μιας βλάβης προσθίου χιαστού περιλαμβάνει:

• - Προσεκτική κλινική εξέταση
• - Αρχικό απλό ακτινολογικό έλεγχο (για τη διάγνωση πιθανού συνοδού κατάγματος)
• - Μαγνητική τομογραφία του πάσχοντος σκέλους
• - Αντικειμενική μέτρηση της αστάθειας του γόνατος.

Η ένδειξη για την χειρουργική ή μη αντιμετωπίση της ρήξης του προσθίου χιαστού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες:

• - Τις δραστηριότητες του ασθενή (Επάγγελμα, αθλητικές δραστηριότητες)
• - Την ηλικία του ασθενή. Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και σε παιδιά πριν την ενηλικίωσή τους (<16 ετών) ή ακόμη και σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς (>50 ετών).
• - Την υποκειμενική αστάθεια που αναφέρει ο ασθενής.
• - Tην αντικειμεινική προσθιοπίσθια και στροφική αστάθεια του γόνατος κατά την ιατρική κλινική εξέταση.
• - Τις συνοδές βλάβες που καταδεικνύονται στη μαγνητική τομογραφία.

• - Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις (<5%) μπορεί να παρατηρηθεί επούλωση του προσθίου χιαστού συνδέσμου. Ωστόσο αυτό κυρίως συμβαίνει σε μη ανατομική θέση (κυρίως επάνω στον οπίσθιο χιαστό σύνδεσμο).
• - Ο ασθενής εμφανίζει προοδευτικά αυξανόμενο αίσθημα «αστάθειας» τόσο σε αθλητικές όσο και καθημερινές δραστηριότητες.
• - Λόγω της αστάθειας και της «ανώμαλης» κινηματικής μεταξύ της κνήμης και του μηρού αναπτύσσονται προοδευτικά βλάβες του έσω κυρίως μηνίσκου και του αρθρικού χόνδρου.
• - 15-20 έτη έπειτα από μια ρήξη προσθίου χιαστού ανευρίσκεται σε ποσοστό περίπου 100% αρθρίτιδα του γόνατος.

• - Η ρήξη του προσθίου χιαστού δεν θα πρέπει σχεδόν ποτέ να χειρουργείται επειγόντως (εκτός από σπάνιες περιπτώσεις συνοδών ενδαρθρικών βλαβών).
• - Κατά την κλινική εξέταση η άρθρωση του γόνατος πρέπει να έχει πλήρους εύρους κίνηση, δίχως ύδραρθρο και δίχως ιδιαίτερο πόνο.
• - Προεγχειρητικά η λειτουργία του τετρακεφάλου πρέπει να είναι ομαλή.
• - Συνήθως το κατάλληλο χρονικό διάστημα είναι 2-3 μήνες μετατραυματικά.
• - Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις μετεγχειρητικά ο ασθενής μπορεί να αποκτήσει μεγάλη δυσκαμψία.
• - Ωστόσο η καθυστέρηση μιας χειρουργικής επέμβασης δε θα πρέπει να υπερβαίνει το ένα έτος.

• - Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού συνδέσμου ονομάζεται η υποκατάσταση του ρηχθέντος προσθίου χιαστού με τενόντιο μόσχευμα από τον ίδιο ασθενή (αυτομόσχευμα) συνήθως.

• - Οι τύποι μοσχευμάτων που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι:
  • - Οι οπίσθιοι μηριαίοι (ισχνός και ημιτενοντώδης)
  • - Ο επιγονατιδικός τένοντας
  • - Ο τένοντας του τετρακεφάλου (σπανιότερα)
• - Πραγματοποιούνται οστικά τούνελ στον μηρό και την κνήμη από όπου διαπερνά το αυτομόσχευμα και σταθεροποιείται με υλικά όπως απορραφήσιμοι κοχλίες, μεταλλικά κουμπιά (buttons), καρφίδες.
• - Κάθε ασθενής ανάλογα με την προεγχειρητική του εικόνα και το επίπεδο δραστηριότητας αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση. Το είδος της συνδεσμοπλαστικής του προσθίου χιαστού διαφέρει σε κάθε ασθενή.
• - Τα είδη συνδεσμοπλαστικής του προσθίου χιαστού μπορεί να είναι:
  • - Απλή συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού με διατήρηση της κατάφυσης των οπίσθιων μηριαίων στην κνήμη για ευόδωση της αιμάτωσης (Boutsiadis et al, AJSM 2018)
  • - Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού με ταυτόχρονη πρόσθια-έξω σταθεροποίηση του γόνατος για μείωση του ποσοστού υποτροπής και καλύτερη στροφική σταθερότητα του γόνατος (Anterolateral knee stabilization, Boutsiadis et al, Arthroscopy Techniques 2017)  http://www.arthroscopytechniques.org/cms/attachment/2094092798/2077072817/mmc1.mp4
  • - Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού με χρήση μόνο του ημιτενοντώδους τένοντα (Centre Ostéo-Articulaire des Cèdres technique, https://youtu.be/gPlhHR7Cg88)
  • - Απλή συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού με τη χρήση του επιγονατιδικού τένοντα.
  • - Συνδεσμοπλαστική με τη χρήση του επιγονατιδικού τένοντα και ταυτόχρονη πρόσθια-έξω σταθεροποίηση του γόνατος για μείωση του ποσοστού υποτροπής και καλύτερη στροφική σταθερότητα του γόνατος (Boutsiadis et al, Annual meeting of Societè Francophone d’ Arthroscopie, 2017 Marseille)
  • - Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού με διατήρηση των υπολειμμάτων του ρηχθέντος συνδέσμου για καλύτερη βιολογία της περιοχής (Remnant preserving technique, Boutsiadis et al, Artrhoscopy techniques 2015) http://www.arthroscopytechniques.org/cms/attachment/2044745312/2056478296/mmc1.mp4

• - Κατά τις πρώτες μετεγχειρητικές εβδομάδες δίνεται έμφαση στη:
  • - Μείωση του άλγους
  • - Μείωση του αίμαρθρου
  • - Ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης
  • - Έμφαση στην ανάκτηση της έκτασης του γόνατος
  • - Στην ανάκτηση της λειτουργίας των μυών και κυρίως του τετρακεφάλου
  • - Στην προοδευτική φόρτιση του γόνατος

• - Κατά τους πρώτους 3 μήνες μετεγχειρητικά ο ασθενής ακολουθεί συνδυασμό ασκήσεων υπό την καθοδήγηση τόσο του ιατρού όσο και του φυσικοθεραπευτή.
• - Μετά το πρώτο τρίμηνο ο ασθενής ξεκινά άθληση «στον ίδιο άξονα» χωρίς αλλαξή κατεύθυνσης (ποδήλατο, κολύμβηση, τρέξιμο).
• - Στους 6 μήνες γίνεται προοδευτική έναρξη των αθλημάτων με αλλαγή κατεύθυνσης (pivot) χωρίς όμως επαφή με αντίπαλο. Στο συγκεκτιμένο χρονικό διάστημα συστήνεται και ισοκινετικός έλεγχος.
• - Σκοπός είναι η πλήρης επαναφορά του αθλητή τόσο σε φυσικό όσο και ψυχολογικό επίπεδο στους 8 περίπου μήνες.