Το στροφικό πέταλο (rotator cuff) είναι μια πολύπλοκη δομή που σχηματίζεται από την τενόντια κατάφυση τεσσάρων μυών και καλύπτει την κεφαλή του βραχιονίου. Οι μύες που σχηματίζουν το στροφικό πέταλο είναι:

 -ο υποπλάτιος

 -ο υπερακάνθιος

 -ο υπακάνθιος

 -ο ελάσσονας στρογγύλος.

Από πλευράς λειτουργικότητας ο ρόλος των μυών του στροφικού πετάλου είναι διπλός:

α. Συμβάλλουν μαζί με τον δελτοειδή μυ στην ανύψωση (πρόσθια κάμψη), την απαγωγή και την έξω και έσω στροφή της άρθρωσης του ώμου και

β. «Συγκρατούν» την κεφαλή του βραχιονίου στην ανατομική της θέση (προς τα κάτω), σημαντικό για την ομαλή λειτουργία της άρθρωσης.

• - Η ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου μπορεί να προκληθεί από:

α. έναν οξύ τραυματισμό (τραυματική ρήξη) ή

β. να είναι αποτέλεσμα μιας χρόνιας εκφυλιστικής διαδικασίας (εκφυλιστική ρήξη).

• - Οι επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί στην άρθρωση του ώμου, ιδίως σε αθλητές ή σε επαγγελματίες με βαρειά χειρωνακτική εργασία μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε μια ρήξη τόσο του τένοντα του υπερακανθίου ή υπακανθίου μυός (στροφικό πέταλο).
• - Προδιαθεσικοί παράγοντες ο οποίοι μπορούν να αυξήσουν τη συχνότητα εμφάνισης των βλαβών αυτών είναι:

-ο τύπος του ακρωμίου (η «οστική καμάρα-θόλος» της ωμοπλάτης που βρίσκεται πάνω από τους τένοντες του στροφικού πετάλου),

-το κάπνισμα,

-η υπερλιπιδαιμία,

-ο διαβήτης,

-η «ιστική γήρανση» και

-η κακή μικροκυκλοφορία και αιμάτωση της περιοχής.

• - Άλγος στην περιοχή της άρθρωσης του ώμου, η εμφάνιση του οποίου μπορεί να οξεία (τραυματική ρήξη) ή σταδιακά επιδεινούμενη (εκφυλιστική ρήξη).
• - Άλγος που αντανακλά μέχρι και την περιοχή του αγκώνα
• - Νυχτερινή εμφάνιση του πόνου. Ο ασθενής εμφανίζει διαταραχές του ύπνου εξαιτίας του άλγους και αδυνατεί να κοιμηθεί στο πάσχον μέλος.
• - Μυική αδυναμία. Ο ασθενής αδυνατεί να πραγματοποιήσει τις καθημερινές του δραστηριότητες, ακόμη και να σηκώσει ένα αντικείμενο μικρού βάρους.
• - Δυσκαμψία-απώλεια της κινητικότητας της περιοχής. Ο ασθενής αναφέρει δυσκολίες σε απλές δραστηριότητες, όπως να χτενιστεί και να πλυθεί.

• - Οι ρήξεις του στροφικού πετάλου μπορεί να είναι

- Μερικού πάχους (Συνήθως μερικές ρήξεις υπερακανθίου)

- Ολικού πάχους (Πλήρεις ρήξεις)

• - Ανάλογα με το μέγεθος και την σοβαρότητα της βλάβης χωρίζονται σε:

- Μικρές

- Μεσαίες

- Μεγάλες

- Μαζικές ρήξεις

 Οι ρήξεις των τενόντων του στροφικού πετάλου μπορεί να εξελίσσονται-μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου:

Μικρές      →      Μεσαίες      →      Μεγάλες      →      Μαζικές ρήξεις

Ειπλέον όσο μια ρήξη μεγαλώνει τόσο ο τένοντας ρικνώνεται προς τα έσω, καθιστώντας τον άκαμπτο, ενώ η πιο σημαντική βλάβη των μυών είναι η λιπώδης εκφύλιση αυτών, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία τους¹.

1. «Βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της λειτουργικότητας του υπερακανθίου και υπακανθίου μυός μετα από διατομή».

Πειραματική μελέτη  σε αρουραίους. Αποτελέσματα διδακτορικής διατριβής Αχιλλέα Μπουτσιάδη.

Τελικά μερικές χρόνιες ρήξεις καθίστανται μη διορθώσιμες-μη συρράψιμες ενώ παράλληλα η κεφαλή του βραχιονίου μεταναστεύει προς τα επάνω- προς το ακρόμιο αναπτύσσσοντας βλάβες του αρθρικού χόνδρου

(Αρθροπάθεια- Rotator cuff arthropathy)

   Η θεραπευτική προσέγγιση των ρήξεων του στροφικού πετάλου είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από:

- Την ηλικία του ασθενή

- Την επαγγελματική ή αθλητική δραστηριότητά του.

- Την αιτία της ρήξης (Για παράδειγμα οι τραυματικές ρήξεις χρειάζονται σύντομη χειρουργική αποκατάσταση)

- Το μέγεθος της βλάβης

- Την χρονιότητα της βλάβης

- Τα συνοδά νοσήματα και τη γενική κατάσταση του ασθενή.

Α. Συντηρητική Θεραπεία

Η συντηρητική θεραπεία στοχεύει κυρίως στην υποχώρηση των επώδυνων συμπτωμάτων και μπορεί να περιλαμβάβει τα εξής:

- Αναλγητική αγωγή

- Έγχυση στον υπακρωμιακό χώρο

- Φυσικοθεραπεία

Ωστόσο η συντηρητική θεραπεία δεν οδηγεί σε επούλωση του τένοντα και αποκατάσταση της βλάβης.

Β. Αρθροσκοπική Συρραφή

Διαμέσου τομών 5 χιλιοστών και με τη βοήθεια κάμερας υψηλής ανάλυσης πραγματοποιούνται:

-Νεαροποίηση της βλάβης του τένοντα

-Νεαροποίηση του βραχιονίου οστού

-Καθαρισμός του υπακρωμιακού ορογόνου θυλάκου

- Τροποποίηση της μορφολογίας του ακρωμίου, όπου χρειάζεται και μετά από κατάλληλο προεγχειρητικό σχεδιασμό

-Συρραφή και επανακαθήλωση των τενόντων στην κεφαλή του βραχιονίου με τη χρήση βιοαπορροφήσιμων υλικών- αγκυρών

Βασιζόμενοι στην ηλικία και τις δραστηριότητες του ασθενή καθώς και την κατάσταση του αρθρικού χόνδρου μπορεί να πραγματοποιηθεί:

- Απλή τενοτομή της μακράς κεφαλής του δικεφάλου, η οποία θεωρείται αιτία πόνου

-Τενοντομεταφορά του πλατέος ραχιαίου μυός (Latissimus Dorsi Transfer) αρθροσκοπικά υποβοηθούμενη

-Ανακατασκευή του επάνω θυλάκου της άρθρωσης του ώμου (Superior Capsular Reconstruction) με μια νέα πιστοποιημένη τεχνική με αυτομόσχευμα ¹

1. ^{Long Head of the Biceps as a Suitable Available Local Tissue Autograft for Superior Capsular Reconstruction: “The Chinese Way”}

^{Achilleas Boutsiadis, M.D., Ph.D., Shiyi Chen, M.D., Ph.D., Chunyan Jiang, M.D., Ph.D., Hubert Lenoir, M.D., Philippe Delsol, and Johannes Barth, M.D.  Journal of Arthroscopy techniques  2017}

^{http://www.arthroscopytechniques.org/article/S2212-6287(17)30196-2/fulltext#mmc1}

- Ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου σε περιπτώσεις αρθροπάθειας και καταστροφής του αρθρικού χόνδρου.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην μετεγχειρητική παρακολούθηση του ασθενούς και αυτή περιλαμβάνει:

- Συνεχή αναλγητική αγωγή μέσω περιφερικού νευρικού αποκλεισμού (block) με τη βοήθεια εξειδικευμένου αναισθησιολόγου για το άμεσο μετεγχειρητικό διάστημα.

-Προστασία της συρραφής με ειδικό νάρθηκα απαγωγής.

-Εξατομικευμένη Φυσικοθεραπεία βασισμένη στο πρωτόκολλο αποκατάστασης που εφαρμόζεται στο Centre Ostéo-Articulaire des Cèdres, Grenoble, Rhône- Alpes, France.

-Στόχος της ομαδικής αυτής συνεργασίας είναι η συνεχής ιατρική και φυσικοθεραπευτική υποστήριξη του ασθενή και η ανάκτηση του ιδίου επιπέδου αθλητικής, επαγγελματικής και καθημερινής δραστηριότητας.